Việc nuôi dạy con cái không nên so sánh với người khác. Tuy nhiên, khi nhìn trẻ chơi cùng nhau, chúng ta không thể tránh khỏi việc nhận thấy sự khác biệt: tại sao có trẻ học rất nhanh, trong khi có bé luôn chậm hơn một nhịp? Liệu đó là khác biệt bẩm sinh hay do nhịp độ phát triển của trẻ chưa theo kịp?
Ba Giai Đoạn Vàng Trong Phát Triển Trí Não
Trung tâm Phát triển Trẻ em Đại học Harvard đã chỉ ra rằng trong quá trình lớn lên, trẻ sẽ trải qua 3 “giai đoạn vàng” phát triển trí não vượt bậc. Mỗi giai đoạn đều là cánh cửa mở ra tiềm năng của trẻ. Nếu nắm bắt được, trẻ có thể tiến bộ vượt trội. Nhưng nếu bỏ lỡ, trẻ sẽ phải nỗ lực nhiều hơn để bù đắp sau này.
[Caption về trẻ em align=”aligncenter” width=”650″] Trẻ em học hỏi và phát triển từng ngày[/caption]
Giai Đoạn Đầu Tiên: 0-3 Tuổi
Trong 3 năm đầu đời, não bộ trẻ thay đổi nhiều hơn ta tưởng. Sau khi chào đời, các neuron thần kinh của trẻ kết nối với tốc độ chóng mặt. Trẻ sơ sinh luôn hứng thú với mọi thứ xung quanh, dõi theo người, quay đầu khi nghe tiếng động. Những hành động nhỏ này tưởng đơn giản nhưng đang rèn luyện giác quan và kết nối não bộ.
Cha mẹ có thể trò chuyện, hát ru, chơi cùng đồ chơi, đọc sách tranh… đều là những viên gạch quan trọng cho sự phát triển của trẻ. Sự hiện diện ổn định và phản ứng kịp thời từ cha mẹ giúp củng cố kết nối não bộ, xây dựng khả năng biểu đạt và lòng tin sau này.
[Caption về trẻ em và cha mẹ align=”aligncenter” width=”650″] Cha mẹ đồng hành cùng con[/caption]
Giai Đoạn Thứ Hai: 3-6 Tuổi
Ở độ tuổi 3-6, trí não trẻ đang sản sinh vô số ý tưởng mới. Đây chính là đỉnh cao phát triển não bộ lần thứ hai. Trẻ thay đổi rõ rệt sau 3 tuổi, đột nhiên hoạt ngôn, biểu đạt cảm xúc phong phú hơn. Đặc biệt khoảng 5 tuổi, trẻ liên tục đặt câu hỏi “tại sao”, như có hàng vạn thắc mắc trong đầu.
Cha mẹ cần thấu hiểu và kiên nhẫn. Giai đoạn này, điều quan trọng không phải nhồi nhét kiến thức mà là đồng hành và hướng dẫn. Cùng bé vẽ tranh, làm thủ công, đóng vai… đều hữu ích hơn ép học. Cho trẻ tiếp xúc điều mới, khuyến khích bày tỏ suy nghĩ chính là cách tốt nhất hỗ trợ phát triển.
[Caption về trẻ em học tập align=”aligncenter” width=”650″] Trẻ em khám phá thế giới xung quanh[/caption]
Giai Đoạn Thứ Ba: Tuổi Dậy Thì
Khi con bước vào tuổi dậy thì, bạn sẽ thấy đứa trẻ từng quấn quýt ngày nào giờ đã khác. Não bộ đang nâng cấp lần nữa, vỏ não trước trán – nơi đảm nhiệm tư duy, phán đoán, kiểm soát cảm xúc và hành vi – đang trải qua đợt “đại tu”. Cha mẹ cần lùi lại một bước, để con tự quyết định một số việc, âm thầm hỗ trợ khi cần.
[Caption về tuổi dậy thì align=”aligncenter” width=”650″] Tuổi dậy thì – giai đoạn thay đổi lớn[/caption]
Sự tôn trọng và tin tưởng cha mẹ dành cho con chính là nền tảng để bé đối mặt với thế giới sau này. Hãy kiên nhẫn đồng hành cùng con trong từng giai đoạn, để con phát triển toàn diện và trở thành phiên bản tốt nhất của mình.