Bèo tấm, loài thực vật nhỏ bé thường thấy ở các ao làng Việt Nam, đang trở thành tâm điểm của nhiều nghiên cứu khoa học nhờ giá trị dinh dưỡng và dược liệu ấn tượng. Không chỉ là thức ăn cho gia súc, gia cầm, bèo tấm còn được kỳ vọng sẽ góp phần giải quyết vấn đề an ninh lương thực và thích ứng với biến đổi khí hậu toàn cầu.
Bèo tấm – Nguồn dinh dưỡng dồi dào
Tháng 2/2025, Cơ quan An toàn Thực phẩm châu Âu (EFSA) chính thức phê duyệt bèo tấm vào danh mục rau tươi và rau chế biến được phép lưu hành trong Liên minh châu Âu. Đây là bước ngoặt quan trọng khi loài cây này lần đầu tiên được công nhận như một thực phẩm chính thức tại khu vực có tiêu chuẩn khắt khe về an toàn và giá trị dinh dưỡng.
Nghiên cứu từ Đại học Wageningen (Hà Lan) cho thấy, bèo tấm có hàm lượng protein chiếm tới 43–45% trọng lượng khô, cùng với lượng lớn vitamin, khoáng chất và các chất chống oxy hóa. Với những giá trị dinh dưỡng như vậy, bèo tấm đang trở thành biểu tượng mới cho xu hướng thực phẩm xanh và bền vững.
Bèo tấm – Loại rau “giải cứu thế giới”
Bèo tấm không chỉ giàu dinh dưỡng mà còn có nhiều ứng dụng trong y học cổ truyền. Theo tài liệu của tiến sĩ khoa học Trần Công Khánh, bèo tấm có tên khoa học là Lemna minor L., thuộc họ Lemnaceae. Loại cây này có vị cay, tính hàn, với công dụng phát tán phong nhiệt, lợi tiểu, tiêu thũng và chống ngứa.
Ứng dụng của bèo tấm trong y học
Bèo tấm được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau, từ sốt, viêm đường hô hấp, viêm khớp đến bệnh vàng da và các vấn đề ngoài da như mụn nhọt, ghẻ ngứa. Liều dùng thông thường là 10–20g bèo tấm tươi, có thể sắc uống hoặc tán bột.
Một nghiên cứu từ Đại học Ben-Gurion (Israel) và Đại học Harvard (Mỹ) cho thấy chiết xuất từ giống bèo tấm Mankai có tác dụng giảm đường huyết sau ăn ở bệnh nhân tiểu đường type 2, mở ra tiềm năng ứng dụng y học hiện đại của loài thực vật này.
Lưu ý khi sử dụng bèo tấm
Khi sử dụng bèo tấm, cần thận trọng tránh thu hái từ các ao tù, kênh nước đọng hoặc nơi có nguồn nước thải ô nhiễm. Ngoài ra, những người bị rối loạn thần kinh hoặc có tiền sử dị ứng cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng để tránh tác dụng phụ không mong muốn.