Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh
Chính phủ đang xem xét đề xuất của các doanh nghiệp tư nhân muốn đầu tư vào dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam. Chiều 25-6, Quốc hội thảo luận về kiến nghị của Chính phủ liên quan đến việc phê duyệt và lựa chọn hình thức đầu tư, nhà đầu tư cho dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam.
Tờ trình của Chính phủ đề xuất Quốc hội chấp thuận bổ sung hình thức đầu tư khác, bao gồm đầu tư theo đối tác công tư (PPP) và đầu tư kinh doanh, cho dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, bên cạnh hình thức đầu tư công hiện tại.
Khả năng doanh nghiệp tư nhân tham gia đầu tư
Đề xuất này được đưa ra trong bối cảnh Việt Nam chuẩn bị đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam. Dự án đã được Bộ Chính trị thống nhất chủ trương đầu tư theo hình thức đầu tư công và Quốc hội đã duyệt chủ trương đầu tư tại nghị quyết 172 ngày 30-11-2024.
Sau khi có nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân và nghị quyết 198 của Quốc hội ban hành một số cơ chế chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, Chính phủ đã nhận được đề xuất đầu tư dự án từ một số doanh nghiệp tư nhân.
Một số nhà đầu tư đề nghị được đầu tư theo hình thức đầu tư tư nhân (theo Luật Đầu tư), với tiến độ nhanh hơn so với tiến độ nêu tại nghị quyết 172/2024 của Quốc hội. Vốn ngân sách sẽ được dùng để giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư và bàn giao mặt bằng sạch cho nhà đầu tư.
Lựa chọn nhà đầu tư phù hợp
Chính phủ cho rằng việc nghiên cứu bổ sung hình thức đầu tư là cần thiết. Tại thời điểm Bộ Chính trị chấp thuận chủ trương đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam theo hình thức đầu tư công, chưa có nhà đầu tư quan tâm. Tuy nhiên, sau khi có nghị quyết 68 về đột phá phát triển kinh tế tư nhân, một số nhà đầu tư đã quan tâm đến dự án.
Theo Chính phủ, kinh nghiệm thực tiễn thế giới cho thấy đa số các nước đầu tư kết cấu hạ tầng đường sắt theo hình thức đầu tư công do hiệu quả tài chính dự án thấp, tổng mức đầu tư lớn và thời gian hoàn vốn dài. Một số dự án theo phương thức đối tác công tư đã được triển khai nhưng cần sự hỗ trợ của nhà nước.
Vì vậy, Chính phủ đề xuất Quốc hội giao Chính phủ tổ chức lựa chọn hình thức đầu tư và nhà đầu tư theo quy định. Trường hợp có cơ chế, chính sách khác vượt thẩm quyền, sẽ báo cáo Quốc hội theo đúng quy định.