Công nghệ AI: Mặt trái của sự tiện lợi
Công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng len lỏi vào mọi ngóc ngách của cuộc sống hiện đại, từ giáo dục, y tế, sản xuất cho tới giải trí. Tuy nhiên, đằng sau mỗi câu trả lời tức thì từ các mô hình AI là một hệ thống hạ tầng phức tạp, ngốn không ít điện năng và nước. Theo tiết lộ mới đây của Sam Altman, CEO OpenAI, một truy vấn AI trung bình tiêu tốn khoảng 0,000085 gallon nước cho hệ thống làm mát máy chủ và 0,34 watt-giờ điện.
UNEP kêu gọi chính phủ tích hợp tiêu chuẩn bền vững vào hạ tầng số
Áp lực môi trường từ sự phát triển của AI
Mặc dù nhìn vào từng con số riêng lẻ, mức tiêu thụ trên có vẻ không đáng kể, nhưng khi nhân lên với hàng tỷ lượt truy vấn mỗi ngày trên toàn cầu, tổng điện năng và nước cần thiết để vận hành các hệ thống AI trở thành một con số khổng lồ. Phần lớn năng lượng và nước tiêu hao không chỉ đến từ bản thân mỗi truy vấn, mà còn xuất phát từ hệ thống hạ tầng trung tâm dữ liệu khổng lồ đứng sau các mô hình AI.
Trong bối cảnh AI ngày càng phát triển, giới chuyên gia cảnh báo nếu không kiểm soát kịp thời, tổng điện năng và nước tiêu thụ cho vận hành AI có thể nhanh chóng vượt qua ngành công nghiệp khai thác tiền mã hóa – lĩnh vực từng gây tranh cãi gay gắt vì mức độ tiêu hao năng lượng quá lớn.
Giải pháp bền vững cho tương lai
Để giải quyết vấn đề, Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) vừa công bố bộ Hướng dẫn mua sắm bền vững cho trung tâm dữ liệu và máy chủ. Bộ hướng dẫn này cung cấp các chỉ số đánh giá cụ thể như hiệu suất sử dụng điện, hiệu suất sử dụng nước, và tỷ lệ năng lượng tái tạo trong vận hành. UNEP kêu gọi các chính phủ đi đầu trong việc tích hợp tiêu chuẩn bền vững vào quá trình đầu tư hạ tầng số.
Không chỉ dừng lại ở đó, sự phát triển công nghệ AI cũng đang góp phần giải quyết những bài toán khó khăn nhất về ứng phó với các cuộc khủng hoảng toàn cầu. Điển hình, Google DeepMind vừa công bố một bước tiến đột phá trong lĩnh vực dự báo bão nhiệt đới với mô hình AI có khả năng dự đoán đồng thời đường đi và cường độ bão với độ chính xác vượt trội.
Mô hình AI của DeepMind xử lý đồng thời hai yếu tố: đường đi và cường độ bão, vượt trội hơn các mô hình vật lý hiện có. Sự hợp tác giữa DeepMind và Trung tâm Bão Quốc gia Hoa Kỳ mở đường đưa AI vào ứng dụng thực tiễn, giúp tăng khả năng cảnh báo sớm, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng cường độ các cơn bão lớn.
Với việc kiểm soát chặt chẽ bài toán năng lượng và tài nguyên, cùng với sự phát triển của các giải pháp bền vững, hy vọng rằng công nghệ AI sẽ tiếp tục phát triển mà không gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho môi trường.