Ung thư đại trực tràng đang gia tăng và trở thành mối đe dọa sức khỏe nghiêm trọng. Việc hiểu rõ về polyp ruột, đặc biệt là hai loại polyp có nguy cơ cao chuyển thành ung thư, là rất quan trọng để phòng ngừa và điều trị kịp thời.
Polyp ruột và mối liên quan đến ung thư
Polyp ruột là những khối u mô nhô ra từ bề mặt niêm mạc ruột vào khoang ruột. Chúng có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau và có thể là một hoặc nhiều. Theo đặc điểm bệnh lý, polyp ruột được chia thành nhiều loại, trong đó polyp tuyến và polyp răng cưa là hai loại phổ biến nhất và có nguy cơ chuyển dạng ác tính cao nhất.
Polyp tuyến là loại polyp đường ruột phổ biến nhất, chiếm khoảng 70% tổng số polyp đường ruột. Loại polyp này được hình thành do sự tăng sinh của biểu mô tuyến. Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ ung thư của polyp tuyến có đường kính lớn hơn 2cm lên tới 40%, và nguy cơ càng cao khi có thành phần nhung mao.
Polyp răng cưa và nguy cơ ung thư
Polyp răng cưa là một loại polyp dần được chú ý trong những năm gần đây. Chúng được đặc trưng bởi sự sắp xếp các tuyến theo hình răng cưa. Nguy cơ ung thư ở các u tuyến răng cưa truyền thống và polyp răng cưa không cuống cực kỳ cao, thậm chí còn cao hơn ở một số polyp tuyến.
Sự hình thành polyp ruột liên quan đến nhiều yếu tố, bao gồm di truyền, môi trường và thói quen sinh hoạt. Tuổi tác là một yếu tố nguy cơ quan trọng, với tỷ lệ mắc polyp ruột tăng lên đáng kể sau tuổi 50. Chế độ ăn nhiều chất béo, ít chất xơ, hút thuốc, uống rượu và thiếu tập thể dục cũng làm tăng nguy cơ.
Thói quen sinh hoạt và nguy cơ polyp ruột
Polyp ruột thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi polyp phát triển lớn hơn hoặc tăng số lượng, một số dấu hiệu cảnh báo có thể xuất hiện, đặc biệt là khi đi tiêu. Máu trong phân, thay đổi thói quen đại tiện, đau bụng và đi ngoài phân nhầy là những dấu hiệu cần chú ý.
Dấu hiệu polyp ruột khi đi vệ sinh
Chẩn đoán polyp ruột chủ yếu dựa vào nội soi đại tràng. Nội soi đại tràng không chỉ quan sát trực quan các polyp mà còn thực hiện sinh thiết hoặc cắt bỏ cùng lúc. Đối với các polyp đã được xác nhận, xét nghiệm bệnh lý rất quan trọng để xác định loại polyp và nguy cơ ác tính.
Điều trị polyp ruột bao gồm cắt polyp nội soi và theo dõi sau đó. Đối với polyp đã chuyển thành ung thư, có thể cần điều trị phẫu thuật. Phòng ngừa polyp ruột bao gồm điều chỉnh lối sống, tăng lượng chất xơ, giảm thịt đỏ, tập thể dục và tránh hút thuốc, uống rượu.
Phòng ngừa polyp ruột bằng lối sống lành mạnh
Theo dõi thường xuyên là cực kỳ quan trọng đối với những bệnh nhân đã phát hiện và cắt bỏ polyp ruột. Việc sàng lọc định kỳ giúp phát hiện sớm polyp mới và ngăn ngừa ung thư đại trực tràng.
Với xu hướng lão hóa của xã hội và sự thay đổi lối sống, tỷ lệ mắc polyp ruột và ung thư đại trực tràng đang gia tăng. Tuy nhiên, thông qua sàng lọc khoa học, can thiệp kịp thời và lối sống lành mạnh, hầu hết các polyp ruột có thể được phát hiện và điều trị sớm, giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng.