Nội dung chính
Quốc hội vừa thông qua nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, cho phép chỉ định nhân sự chủ tịch tỉnh, thành sau sáp nhập.

Giải pháp tình thế cho sự ổn định
Chiều 13-6, Quốc hội thảo luận ở hội trường lần 2 về dự thảo nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 đã có báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến của nhân dân, các ngành, các cấp và các đại biểu Quốc hội về dự thảo nghị quyết.
Quá trình thảo luận, lấy ý kiến việc sửa đổi một số điều của Hiến pháp, có ý kiến băn khoăn khi cho phép chỉ định các chức danh của UBND mà không đưa ra để HĐND bầu như bình thường.
Việc chỉ định: Một giải pháp cần thiết
Lý giải về việc chỉ định nhân sự, Ủy ban soạn thảo cho biết quy định về việc chỉ định chỉ là “giải pháp có tính chất tình thế”. Điều này tạo cơ sở pháp lý cho việc kịp thời kiện toàn và sớm ổn định tổ chức bộ máy của HĐND, UBND nhiệm kỳ 2021-2026 tại các đơn vị hành chính trên cả nước khi thực hiện sáp nhập cấp tỉnh, cấp xã.
“Việc chỉ định chỉ áp dụng từ nay đến khi tiến hành cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031. Sau đó, việc bầu các chức danh của HĐND và UBND lại thực hiện bình thường theo quy định của Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương”, Ủy ban dự thảo nêu rõ.
Quy trình chỉ định chặt chẽ
Cũng có ý kiến đề nghị giao thẩm quyền chỉ định trưởng các ban của HĐND cho thường trực HĐND; giao thẩm quyền chỉ định chủ tịch, phó chủ tịch UBND cấp xã cho chủ tịch UBND cấp tỉnh.
Về việc này, Ủy ban soạn thảo viện dẫn Luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện hành và đang được sửa đổi thì cơ cấu thường trực HĐND gồm: chủ tịch, phó chủ tịch và trưởng các ban của HĐND.
Do đó, nếu giao cho thường trực HĐND cùng cấp chỉ định trưởng các ban của HĐND thì không bảo đảm chặt chẽ. Công tác lựa chọn, giới thiệu nhân sự khi chỉ định vẫn được tiến hành hết sức chặt chẽ và do cấp ủy có thẩm quyền quản lý cán bộ chịu trách nhiệm theo đúng quy định của Đảng.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho Chính phủ, các bộ, ngành ở trung ương, địa phương có thêm thời gian triển khai thực hiện chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, Ủy ban đề nghị xác định thời điểm có hiệu lực của nghị quyết từ ngày được Quốc hội thông qua.
Chủ tịch nước sẽ thực hiện việc công bố nghị quyết này ngay trong ngày được Quốc hội thông qua. Đồng thời, để bảo đảm đủ thời gian cho công tác chuyển giao nhiệm vụ, quyền hạn, đề nghị chỉnh lý quy định tại dự thảo nghị quyết theo hướng khẳng định các đơn vị hành chính cấp huyện trong cả nước kết thúc hoạt động từ ngày 1-7.