Nội dung chính
Ngành thủy sản Việt Nam đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ, nhưng đối mặt với thách thức lớn từ chính sách thuế quan của Mỹ.
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản 5 tháng đầu năm 2025 đạt hơn 4,34 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2024. Riêng tháng 5, xuất khẩu đạt gần 997 triệu USD, tăng 20%. Thị trường Mỹ ghi nhận mức tăng ấn tượng nhất, đạt hơn 234 triệu USD trong tháng 5, tăng vọt 61% so với cùng kỳ.
Xuất Khẩu Thủy Sản Tăng Trưởng Mạnh
Tôm tiếp tục là mặt hàng chủ lực, đạt hơn 1,71 tỷ USD sau 5 tháng, tăng 32%. Cá tra cũng khởi sắc, tăng 11% trong 5 tháng, với mức tăng riêng tháng 5 lên đến 13%. Xuất khẩu cá tra sang Mỹ phục hồi đến 35% trong tháng 5 sau khi giảm mạnh hồi tháng 4.
Nguyên nhân chính của sự tăng trưởng này đến từ “khoảng trống” chính sách khi Mỹ tạm áp thuế 10% với hàng hóa từ Việt Nam, thấp hơn rất nhiều so với mức thuế 46% từng được cảnh báo. Nắm bắt thời cơ, nhiều doanh nghiệp đã đẩy mạnh giao hàng sang thị trường này.
Thách Thức Từ Thuế Quan Mỹ
Tuy nhiên, đà tăng này có thể chỉ là tạm thời. VASEP cảnh báo nếu sau ngày 9-7, Mỹ quyết định đưa mức thuế lên lại 46%, toàn ngành có thể chịu cú sốc lớn. Dự báo trong kịch bản này, kim ngạch xuất khẩu cả năm có thể tụt xuống mức 9 tỷ USD, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 10 tỷ USD đặt ra.
Hơn 4 triệu lao động trong chuỗi thủy sản, đặc biệt là người nuôi tôm, cá tra, có thể mất việc hoặc giảm thu nhập. Các doanh nghiệp nhỏ sẽ đối mặt với khó khăn tài chính, áp lực lưu kho, lãi vay tăng cao, nguy cơ phá sản.
Kiến Nghị Của VASEP
Để bảo vệ ngành xuất khẩu chủ lực, VASEP vừa gửi văn bản kiến nghị Thủ tướng Chính phủ và các bộ ngành liên quan sớm có hành động. Cụ thể, VASEP đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành xây dựng lập luận pháp lý, chủ động đàm phán với Mỹ.
Hiệp hội cũng kiến nghị tăng cường vận động hành lang tại Quốc hội Mỹ, các hiệp hội tiêu dùng và doanh nghiệp sở tại nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của ngành thủy sản Việt Nam.
Doanh nghiệp thủy sản ‘chạy đua’ xuất khẩu sang Mỹ
Mức thuế 46% mà Mỹ dự kiến áp cho thủy sản Việt Nam được đánh giá là cao nhất trong nhóm các nước xuất khẩu cạnh tranh. Trong khi đó, Ấn Độ đang chịu thuế 26%, Ecuador 10%, Indonesia 32% và Thái Lan 36%. VASEP cho rằng cần xem xét mức độ hợp lý và công bằng trong việc áp dụng các chính sách thương mại để đảm bảo tính cạnh tranh lành mạnh.