Nội dung chính
Nhiều trường hợp oan uổng bị cấm xuất cảnh vì lý do liên quan đến doanh nghiệp nợ thuế.

Đầu năm nay, một giáo viên ở TP.HCM đã bị cơ quan chức năng tạm hoãn xuất cảnh vì lý do cô là người đại diện theo pháp luật của một doanh nghiệp đang nợ thuế 64 triệu đồng.
Sau đó, cô được hủy bỏ thông báo tạm hoãn xuất cảnh khi cơ quan thuế xác định cô không phải là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp nợ thuế.
Ngăn chặn xuất cảnh sai và quyền yêu cầu bồi thường
Nhiều người cho rằng khi cơ quan chức năng làm sai gây thiệt hại cho người dân, họ có quyền yêu cầu bồi thường.
Tuy nhiên, theo Điều 17 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước năm 2017, việc tạm hoãn xuất cảnh để cưỡng chế nộp tiền thuế còn nợ trái pháp luật không thuộc phạm vi trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
Lý do là việc chặn xuất cảnh được quy định trong Luật Quản lý thuế năm 2019 và Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam năm 2019, sau khi Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước năm 2017 được ban hành.
Cơ quan thuế nên xử lý thế nào?
Dù không có trách nhiệm bồi thường, cơ quan thuế vẫn có thể tự nguyện bù đắp thiệt hại cho người bị cấm xuất cảnh sai.
Chẳng hạn, họ có thể xin lỗi, chi trả chi phí đi lại, thuê phòng nghỉ, in ấn tài liệu, gửi đơn thư khiếu nại.
Để tránh tình trạng này, cơ quan thuế cần gửi thông báo tạm hoãn xuất cảnh cho cả cơ quan quản lý xuất nhập cảnh và người nộp thuế.
Thông báo này cũng nên được đăng tải công khai trên website ngành thuế để người dân có thể tra cứu.
Sửa đổi Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước
Vụ việc này cho thấy cần sửa đổi Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước để bổ sung các trường hợp thuộc phạm vi trách nhiệm bồi thường của Nhà nước, bao gồm cả việc tạm hoãn xuất cảnh trái pháp luật.
Bảy trường hợp cơ quan thuế phải bồi thường
1. Ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính trái pháp luật.
2. Áp dụng biện pháp ngăn chặn và bảo đảm việc xử lý vi phạm hành chính trái pháp luật.
3. Áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trái pháp luật.
4. Áp dụng thuế, phí, lệ phí trái pháp luật; thu thuế, phí, lệ phí trái pháp luật.
5. Không bảo vệ người tố cáo khi họ yêu cầu.
6. Cung cấp thông tin sai lệch và không đính chính.
7. Ra quyết định xử lý kỷ luật buộc thôi việc trái pháp luật đối với công chức thuế.