Nhiều người lao động đang gặp khó khăn khi không thể đóng bảo hiểm xã hội do chủ sử dụng lao động bỏ trốn hoặc không có hợp đồng lao động.
Người dân làm thủ tục bảo hiểm xã hội
Chị Thủy và anh Tuấn là hai ví dụ điển hình. Chị Thủy bị nợ bảo hiểm xã hội từ năm 2021 do công ty không có hợp đồng lao động và chủ sử dụng lao động bỏ trốn. Anh Tuấn cũng gặp tình trạng tương tự khi công ty không có doanh thu và giám đốc bỏ trốn.
Định nghĩa chậm và trốn đóng bảo hiểm xã hội
Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực từ 1-7-2025 sẽ quy định rõ ràng về các hành vi chậm và trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp.
Chậm đóng là khi chủ sử dụng lao động chưa đóng hoặc đóng thiếu tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế sau ngày đóng chậm nhất. Trốn đóng là khi chủ sử dụng lao động không lập hoặc lập thiếu danh sách người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế sau 60 ngày kể từ khi hết hạn quy định.
Cán bộ bảo hiểm xã hội kiểm tra hồ sơ
Tăng cường thanh tra và truy thu tiền trốn đóng
Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết Luật Bảo hiểm xã hội 2024 sẽ tăng cường tính răn đe và nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật với các đơn vị sử dụng lao động. Việc có quy định cụ thể và biện pháp xử lý nghiêm khắc sẽ đảm bảo nguồn thu ổn định và khả năng chi trả các chế độ kịp thời cho người tham gia.
Từ năm 2024 đến hết tháng 4-2025, ngành bảo hiểm xã hội đã thanh tra, kiểm tra gần 23.000 đơn vị và yêu cầu truy thu tiền đóng của khoảng 17.500 lao động với số tiền trên 130 tỉ đồng.
Ngành bảo hiểm xã hội cũng yêu cầu thu hồi khoảng 12 tỉ đồng về các quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và yêu cầu thu hồi tới 172 tỉ đồng chi không đúng quy định về khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.