Nội dung chính
Ung thư ở trẻ em là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, tuy ít gặp hơn so với người lớn nhưng lại có những đặc điểm riêng biệt. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao cơ hội sống và chất lượng cuộc sống cho trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại ung thư thường gặp ở trẻ, dấu hiệu nhận biết và các phương pháp điều trị hiện nay.
Ung thư máu là bệnh ung thư phổ biến nhất ở trẻ em, chiếm tỷ lệ cao trong các ca mắc bệnh.
Các bệnh ung thư thường gặp ở trẻ em
Theo thống kê, mỗi năm trên thế giới có khoảng 400.000 trẻ em và thanh thiếu niên (1-19 tuổi) mắc bệnh ung thư. Dưới đây là những loại ung thư phổ biến nhất ở trẻ em:
Ung thư máu (Bạch cầu)
Đây là loại ung thư phổ biến nhất ở trẻ em, chiếm gần 3/4 số ca mắc bệnh. Bệnh bạch cầu xảy ra do sự tăng sinh bất thường của các tế bào bạch cầu trong tủy xương, gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất các tế bào máu khác.
Trong số các loại bệnh bạch cầu, bạch cầu lympho cấp tính (ALL) là phổ biến nhất ở trẻ em.
U não
U não là loại ung thư phổ biến thứ hai ở trẻ em. U não là sự phát triển bất thường của các tế bào trong não. Các khối u não có thể là lành tính (không phải ung thư) hoặc ác tính (ung thư). Điều trị u não có thể gây ra các tác dụng phụ lâu dài, ảnh hưởng đến chức năng thần kinh của trẻ.
Những quan niệm sai lầm về ung thư ở trẻ em
Nhiều người cho rằng ung thư có thể lây lan qua việc điều trị chung phòng hoặc sử dụng chung thiết bị. Tuy nhiên, đây là một quan niệm hoàn toàn sai lầm. Ung thư không phải là bệnh truyền nhiễm và không thể lây từ người này sang người khác.
Tuy nhiên, trẻ em đang điều trị ung thư có hệ miễn dịch suy yếu và dễ bị nhiễm trùng hơn. Do đó, cần đặc biệt chú ý đến vấn đề vệ sinh và phòng ngừa bệnh tật.
Yếu tố nguy cơ gây ung thư máu ở trẻ em
Chỉ khoảng 2% số ca ung thư ở trẻ em là do di truyền. Hầu hết các trường hợp ung thư ở trẻ em xảy ra do đột biến gen ngẫu nhiên. Tuy nhiên, một số hội chứng di truyền như hội chứng Down, hội chứng Li-Fraumeni, u xơ thần kinh và thiếu máu Fanconi có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu.
Ngoài ra, trẻ có anh chị em mắc bệnh bạch cầu cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Dấu hiệu và triệu chứng của ung thư máu ở trẻ em
Ung thư máu có thể biểu hiện bằng nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào loại bệnh và mức độ nghiêm trọng. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp:
- Mệt mỏi, yếu ớt, xanh xao, chóng mặt, khó thở (do thiếu máu)
- Dễ bị chảy máu hoặc bầm tím (do thiếu tiểu cầu)
- Sốt và nhiễm trùng tái phát (do thiếu bạch cầu hoặc bạch cầu bất thường)
Những dấu hiệu nhận biết ung thư máu ở trẻ em có thể dễ bị nhầm lẫn với các bệnh thông thường khác.
Dấu hiệu bất thường trên da
Xuất hiện các vết bầm tím hoặc đốm đỏ không rõ nguyên nhân trên da có thể là dấu hiệu của ung thư máu. Điều này là do sự sụt giảm số lượng tiểu cầu trong cơ thể.
Chảy máu cam
Chảy máu cam thường xuyên và không rõ nguyên nhân (hơn 4 lần/tuần) có thể là một dấu hiệu cảnh báo ung thư máu. Chảy máu cam mãn tính có thể là do giảm số lượng tiểu cầu.
Chảy máu cam thường xuyên và không rõ nguyên nhân có thể là một dấu hiệu cảnh báo ung thư máu ở trẻ.
Phải làm gì khi nghi ngờ hoặc phát hiện ung thư ở trẻ?
Khi nghi ngờ hoặc phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào của ung thư, điều quan trọng nhất là đưa trẻ đến khám bác sĩ ngay lập tức. Việc chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giúp tăng cơ hội hồi phục và kéo dài thời gian sống cho trẻ.
Điều trị ung thư máu ở trẻ em
Việc điều trị ung thư ở trẻ em phụ thuộc vào loại ung thư, giai đoạn bệnh và tình trạng sức khỏe của trẻ. Các phương pháp điều trị thường được sử dụng bao gồm:
- Hóa trị
- Xạ trị
- Phẫu thuật
- Ghép tế bào gốc
Ngay cả khi đã điều trị thành công, bệnh ung thư vẫn có thể tái phát. Do đó, trẻ cần được theo dõi và điều trị suốt đời.
Việc che giấu thông tin về bệnh ung thư có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý của trẻ.
Những điều cần tránh khi con bạn mắc ung thư
Việc che giấu bệnh tình với trẻ là điều không nên làm. Thay vào đó, hãy giải thích cho trẻ một cách khoa học và phù hợp với độ tuổi của trẻ. Điều này sẽ giúp trẻ hiểu rõ hơn về bệnh tật và hợp tác tốt hơn trong quá trình điều trị.
Phòng ngừa ung thư máu ở trẻ em
Hầu hết các bệnh ung thư ở trẻ em, bao gồm cả ung thư máu, không thể ngăn ngừa được. Tuy nhiên, phụ nữ mang thai nên xét nghiệm các bệnh lý di truyền và tránh sử dụng các loại thuốc có nguy cơ cao trong thai kỳ, trừ khi thực sự cần thiết và có chỉ định của bác sĩ.
Ung thư ở trẻ em là một thách thức lớn đối với gia đình và xã hội. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học, ngày càng có nhiều trẻ em được chữa khỏi bệnh ung thư. Việc phát hiện sớm, điều trị kịp thời và chăm sóc toàn diện sẽ giúp trẻ em có một tương lai tươi sáng hơn.